Spakenburg was tot aan de eerste helft van de vorige eeuw één van de belangrijkste vissershavens. De plaats was goed geoutilleerd met (rond 1930) meer dan 200 botters in twee havens, twee botterwerven, een visafslag en talrijke visverwerkende bedrijven.
Alhoewel er één scheepswerf is verdwenen en er dan wel geen 200 botters meer in de haven liggen, is Spakenburg nog steeds de grootste botterhaven! Niet alleen van Nederland, maar ook van Europa, ja, zelfs van de wereld! Er liggen nog steeds rond de 30 botters in de haven.
Maar … gezien de leeftijd van de schippers en dit in combinatie met de hoge kosten verbonden aan het onderhoud van de schepen, is actie geboden! Daarvoor is nu de Stichting Behoud Museumhaven Spakenburg opgericht. Onderverdeeld in vijf hardwerkende commissies is deze Stichting goed op weg om onder meer niet alleen geld (d.m.v. donaties en sponsoring) maar ook bekendheid te genereren voor de noodlijdende schepen, zodat vanuit de gemeente, provincie, landelijke organisaties en de EU op den duur geld beschikbaar komt ter ondersteuning om dit prachtige erfgoed voor Spakenburg in stand te houden.
De karakteristieke Scheepstimmerwerf Nieuwboer is weliswaar nog steeds bloeiend en volop in bedrijf (commercieel, werkt op eigen kracht, dus zonder subsidies!). Maar ook hier is de nood aan de man gekomen. Daarom wordt de werf ook meegenomen in de plannen van bovengenoemde SBMS.
Met ongeveer 30 (van de in totaal 80 nog varende botters in NL) authentieke vissersschepen vormt deze markante plek, de Museumhaven, het prachtige unieke hart van Spakenburg: een bezoekje meer dan waard! Vooral omdat er nu gelegenheid geboden wordt ook eens een tochtje te maken op zo’n robuust visserschip: een onvergetelijke belevenis!
Wist je dat je (bijna dagelijks) al kunt opstappen om een rondvaart (onder zeil!) van anderhalf uur kunt maken voor maar € 12,50 p.p.? De opbrengst komt ten goede aan de schepen! Tijdens de Visserijdag kan dit vanaf de opstapplaats bij de Visafslag. Normaliter is het vertrek vanuit de Museumhaven.
Welkom op de mooiste dag van het jaar in Spakenburg:
NB: NIEUW!
In verband met de toegenomen drukte – vooral op het midden van de dag – is er het vriendelijke, maar zeer dringende verzoek om de aangegeven looproute te volgen. Sta je op het Spuiplein voor de Museumhaven? Ga dan linksom langs de VVV, sla rechtsaf de Havenstraat in, zo kom je via het ponton langs de Havendijk weer terug richting Spuiplein.
Wat voor activiteiten er zijn die dag?
Kinderen hoepelen, springen touwtje, tollen en knikkeren in de dracht van toen, ook hengelen ze vanaf de schepen.
Vrouwen en meisjes pronken met hun fleurige klederdracht, in de dracht van nu maar ook in die van begin vorige eeuw. Sommigen op z’n ‘zondags’, anderen in werkkledij.
Er worden netten geboet. Achter Museum Spakenburg worden touwen, visnetten en zeilen getaand in heuse taanketels. De ervaren mannen vertellen je er alles over.
In de nog originele Visafslag veilt veilingmeester Willem de binnengebrachte verse vis.
Daarbij weet hij je – met de nodige kwinkslagen – te boeien met smeuïge vissersverhalen.
Op de Scheepstimmerwerf wordt een botter (HK10) te water gelaten en later weer de helling opgetrokken met behulp van een prachtig rondlopend paard, zoals dat ook in vroeger jaren gebeurde.
De vakmensen daar tonen hun liefde voor het ambacht en werken op deze dag gewoon door aan het te plegen onderhoud.
Er liggen bijzondere gastschepen afgemeerd in de Museumhaven die te bezoeken en te bewonderen zijn.
Het Spakenburgs Visserskoor zingt – afgewisseld door andere shantykoren – vrolijke zeemansliedjes en sluit de dag heerlijk deinend op de kotter BU168 Marretje af.